Sebelum kedatangan agama monoteisme iaitu agama Islam dan Kristian, orang
Dusun dianggap Pagan iaitu orang yang menganut kepercayaan animisme. Malah
sehingga kini, masih lagi terdapat orang Dusun Pagan tetapi dalam jumlah yang
sedikit. Masyarakat Kadazandusun sememangnya bersifat homogen berbanding
dengan keadaan mereka masakini. Mereka menggunakan satu bahasa, mempunyai satu budaya dan berpegang kepada satu anutan. Walau bagaimanapun, masyarakat
Kadazandusun menjadi semakin kompleks kerana faktor-faktor seperti perubahan
budaya, adaptasi kepada ekosistem yang berbeza-beza dan kesan daripada
kemasukan budaya asing yang telah menyumbang kepada pembentukan budaya yang
pelbagai bentuk seperti yang wujud sekarang. Budaya asing yang telah memberikan
impak yang dominan ke atas perubahan budaya masyarakat Kadazandusun ialah
kebudayaan masyarakat Cina, Islam dan Barat (Kristian). Dipercayai kedatangan
budaya asing tersebut telah banyak mempengaruhi masyarakat Kadazandusun dalam
hal-hal yang berkaitan dengan keagamaan, pendidikan, kaedah pertanian, pemilikan
tanah dan pembinaan rumah.
Kehidupan awal Kadazandusun diwarnai dengan corak kepercayaan animisme
yang mengakui kewujudan Tuhan yang bernama Kinorohingan. Tuhan ini dipercayai
mempunyai kuasa mencipta manusia. Tuhan ini juga mempunyai pelbagai nama
yang berbeza mengikut etnik dan tempat sesuatu suku itu berada. Bagi orang Dusun
Tambunan, Tuhan mereka bernama Minomugun dan isterinya bernama Suminundu
dan kedua-dua tuhan ini dipercayai telah mencipta manusia dari tanah, di mana tanah
itu adalah sebahagian daripada roh Tuhan yang dikenali dengan nama Bisagit. Orang
Dusun Lotud di Tuaran pula percaya Tuhan mereka bernama Kinorohingan dan
isterinya bernama Umunsumundu. Tuhan mereka dipercayai kononnya telah mencipta
adat istiadat orang Dusun Lotud serentak dengan penciptaan langit dan bumi serta isi
kandungannya. Manusia pula dicipta daripada campuran rombituon muru-puru
(gugusan bintang tujuh) dan Garau Ngadau (pusat matahari) serta kulit Kondingau
(kulit kayu manis). Manakala bagi orang Dusun Ranau, kuasa Kinorohingan tidak
jauh berbeza dengan kuasa yang dimiliki oleh Tuhan Dusun-Tambunan dan Tuhan
orang Dusun Lotud di Tuaran. Kinorohingan bagi orang Dusun Ranau tidak
mempunyai isteri dan hidup bersendirian. Orang Dusun di Ranau percaya bahawa
terdapat dua kuasa bertentangan yang wujud dalam kehidupan mereka iaitu kuasa
kebaikan dan kuasa kejahatan. Kedua-dua kuasa ini dinamakan Minomorun dan
Rogon.u Mereka juga percaya adanya 'sokob', iaitu satu peristiwa di mana
'Kinorohingan' telah menenggelamkan seluruh bumi ini, sepertimana yang berlaku
pada zaman Nabi Nuh a.s. menurut kepercayaan orang Islam.
Mereka juga percaya bahawa bobolian mempunyai peranan penting untuk
membantu masyarakat mereka berkomunikasi dengan alam ghaib apabila mereka
terpaksa berhadapan dengan krisis seperti penyakit kronik dan bencana alam.
Bobolian juga dipercayai boleh menyembuhkan penyakit atau mempunyai kuasa sihir
dan boleh menimpakan malapetaka kepada orang lain. Kaedah perubatan masyarakat
Kadazandusun yang bersifat tradisonal dan bersandarkan kepada makhluk halus,
dipercayai tidak boleh dilaksanakan kecuali dengan bantuan dan peranan bobolian.
Kesan daripada kepercayaan animisme tersebut, masyarakat Kadazandusun pada
umumnya berada dalam dua situasi yang bertentangan. Pertama, keamanan hidup
dapat dirasai dengan nikmat rezeki pemberian alam dan Kinorohingan. Kedua,
perasaan takut dan bimbang yang sentiasa menyelubungi hidup mereka kerana
makhluk jahat dipercayai sentiasa mencari peluang untuk menimpakan malapetaka ke
atas mereka. Dalam situasi ini, bagi menentukan keselamatan hidup mereka,
masyarakat Kadazandusun mestilah sentiasa mematuhi pantang larang dan adatistiadat
sekaligus menjaga hubungan baik dengan alam ghaib. Tentunya orang yang
berperanan untuk berkomunikasi dengan alam ghaib ialah bobolian.
Konsep kepercayaan animisme di atas hanyalah sebahagian daripada kepercayaan
yang mungkin masih dipercayai dan diamalkan oleh masyarakat Kadazandusun
animis dan sebahagian penganut Islam dan Kristian. Kesimpulan awal yang dapat
dibuat ialah kepercayaan kepada Tuhan yang dikenali sebagai Kinorohingan yang
mempunyai kuasa mencipta telah wujud dalam kehidupan masyarakat Kadazandusun
animis. Kepercayaan ini lebih dipengaruhi oleh kepercayaan terhadap kuasa alam
sekeliling seperti kuasa penunggu dan kewujudan semangat. Namun demikian,
kepercayaan tersebut sedikit sebanyak telah diubahsuai dan ditinggalkan oleh
sesetengah ahli masyarakat setelah mereka terpengaruh dengan ajaran agama yang
menjadi pedoman hidup mereka. Kedatangan agama Islam dan Kristian yang telah
diterima oleh sebahagian ahli masyarakat mereka telah menyebabkan lahirnya
pelbagai corak kehidupan rentetan daripada pertembungan antara unsur-unsur budaya
dan kepercayaan tradisional yang dianuti oleh mereka dengan ajaran kedua-dua
agama tersebut. Masyarakat Kadazandusun tidak lagi dikenali sebagai masyarakat
'pagan' atau 'kuno', tetapi telah menjadi satu kelompok masyarakat yang berbilang
pegangan agama. Kehidupan beragama yang menjadi salah satu ciri terpenting dalam
pembentukan tamadun, kini menjadi landasan hidup yang membentuk halatuju
kemajuan masyarakat Kadazandusun dari segi sosial, ekonomi dan politik di negeri
Sabah.
Founder : Erna Zuryena Ramli
Sumber : http://umijms.um.edu.my/filebank/published_article/7677/Jurnal.Usuluddin.18.2003-04.Suraya.Kadazandusun.pdf
Harrah's Philadelphia Casino and Racetrack - Hendon Mob
ReplyDeleteHarrah's 여수 출장안마 Philadelphia 순천 출장마사지 Casino and Racetrack locations, 당진 출장마사지 rates, amenities: expert Philadelphia research, only 천안 출장샵 at Hotel 도레미시디 출장샵 and Travel Index.